Гісторык Мікола Волкаў у фэйсбуку расказаў пра заўважаныя ім заканамернасці ў называнні старажытных населеных пунктаў на тэрыторыі сучаснай і гістарычнай Беларусі, прымяніўшы метады параўнальнай лінгвістыкі.
«Працуючы разам з калегам над гісторыяй Берасця, высветліў, што назва горада і ў гістарычных крыніцах, і для мясцовага насельніцтва была мужчынскага роду, а з'яўленне формы «Берасце» ў ніякім родзе трэба інтэрпрэтаваць як гістарыяграфічную памылку.
Пры гэтым калегі звярнулі ўвагу на досыць выразна бачную заканамернасць: амаль усе старажытныя рускія гарады маюць назвы ў мужчынскім родзе. Гэта амаль правіла.
Трансфармацыя формы «Городенъ» у «Городно» — не гістарыяграфічная памылка, яна добра бачная па крыніцах XVI стагоддзя. А прычынай гэтага, верагодна, была Літва.
Таксама як з рускімі назвамі мужчынскага роду, уражвае распаўсюджанне жаночага роду сярод ранніх літоўскіх назваў: Крэва, Ліда, Вільна, Коўна і г. д. Можна дастаткова хутка дзясяткі такіх назваў адразу прывесці, згадваючы геаграфію гістарычнай Літвы.
Прычым русіны спрабавалі іх перакручваць у мужчынскі род кшталту: Ковенъ, Кревъ. Пазней з гэтым дапамаглі палякі, для якіх назвы кшталту «Керново» заўжды набывалі мужчынскі род — «Kiernów».
Я быў здзіўлены, калі па крыніцах XV-XVI стагоддзяў разабраўся, што вядомае мястэчка Ракаў пад Менскам называлася першапачаткова «Раково».
Адпаведна, літоўскім уплывам можна патлумачыць і з'яўленне Горадна/Горадні. Атрымліваецца такая цікавая дыхатамія мужчынскага і жаночага, рускага і літоўскага.
Каментары
Который речь на белорусском языке даже по бумажке не смог правильно зачитать.