«Kab apynucca ŭ bambaschoviščy, u ciabie 6 siekund». Biełaruska raspaviała pra vałanciorstva ŭ Izraili, u tym liku pobač z Hazaj
Biełaruska Natalla Sacunkievič dva tydni praviała ŭ Izraili, dapamahajučy paciarpiełym ludziam i haspadarkam. Jana pabyvała i niedaloka ad siektara Haza — raspytali ŭ jaje, jakaja tam siońnia abstanoŭka i jakija nastroi ŭ ludziej.
Natalla maje jaŭrejskija karani i, jašče žyvučy ŭ Biełarusi, paŭtara hoda vučyła iŭryt, tamu zmahła trapić na vałanciorskuju prahramu «Izrail pa pravie naradžeńnia» dla jaŭrejaŭ i ich naščadkaŭ. Pa jaje ŭmovach Natalli častkova kampiensavali košt kvitkoŭ, davali žytło, miedycynskuju strachoŭku i hrošy na ježu.
«U Izraili vajna (toje, što pačałosia 7 kastryčnika 2023 hoda z masavaj ataki CHAMAS na fiestyval «Nova» i navokał, tut nazyvajuć vajnoj). I jak zaŭsiody padčas takich padziej jość patreba ŭ dapamozie, u dadatkovych rukach, tamu tut i źjavilisia admysłovyja vałanciorskija prahramy. Ludzi biaruć adpačynki na pracy i jeduć siudy», — raskazvaje Natalla.
Ahułam kultura vałanciorstva, pa nazirańniach surazmoŭcy, u krainie raźvitaja mocna, ludzi tut vielmi salidarnyja i hatovyja pryjści na dapamohu.
Šmat u jakich izrailcian u pracesie vajny paciarpieła žytło, niekatoryja da hetaha žyvuć u hatelach, bo im niama kudy viarnucca, tamu jany majuć patrebu ŭ dapamozie — mnohija arhanizacyi na achviaravańni źbirajuć dla takich ludziej (ci tych, chto maje maleńki dachod) praduktovyja košyki. Jakraz praca na składach i fasoŭka roznych tavaraŭ byli adnymi z hałoŭnych abaviazkaŭ biełaruski. Taksama jana z «adnahrupnikami» dapamahała miascovym na fiermach, u ciaplicach.
«Heta tak zvanaje sielskahaspadarčaje vałanciorstva. My pryjazdžali, naprykład, u ciaplicu, dzie vyroščvajuć ahurki, jana znachodzicca dosyć blizka da miažy ź siektaram Haza. Nam raspaviali, što raniej tam pracavała pa śpiecyjalnych dazvołach šmat palestyncaŭ z Hazy, a paśla vajny ŭ ich niama ŭžo dazvołu i, adpaviedna, nie chapaje ludziej. Plus tradycyjna tam pracavała šmat hramadzian z Tajłanda, niekatoryja ź ich taksama apynulisia ŭ zakładnikach. I paśla hetaha mnohija rabotniki źjechali dadomu, a novyja nie pryjechali. Mnohija izrailcianie, jakija taksama pracavali ŭ takich miescach, byli pryzvanyja ŭ vojska.
Praz heta sielskaja haspadarka mocna ciarpić. Tut šmat nievialikich biznesaŭ, i niekatoryja ŭvohule zakryvajucca, bo ci ŭłaśnik idzie ŭ armiju, ci ŭsie rabotniki razam. Heta ŭsio ŭpłyvaje na dabrabyt roznych siamiej. Ahułam vajna z CHAMAS abychodzicca vielmi doraha, i heta jašče budzie mieć nastupstvy dla ekanomiki i dabrabytu, tut nie varta być ekanamistam, kab razumieć», — kaža Natalla.
Žančyna trapiła ŭ ruskamoŭnuju hrupu vałancioraŭ, dzie byli ruskija, biełarusy i ŭkraincy. Ale ahułam tam možna było sustreć ludziej z roznych kutkoŭ śvietu. Asnoŭnaja baza hrupy Natalli znachodziłasia ŭ Tel-Avivie, i adtul štoranicy a siomaj jany adpraŭlalisia na dapamohu ŭ roznyja častki krainy. Za čas vałanciorstva Natalla paśpieła parazdavać ludziam chleb, pakavać karobki z pobytavaj chimijaj, pakiety, zapoŭnienyja roznymi praduktami charčavańnia, padviazvać ahurki ŭ ciaplicach, sartavać bejbi-avakada i piercy, farbavać meblu.
«U adnoj arhanizacyi za try hadziny my razdali bolš za 550 pakietaŭ ź ježaj. Darečy, tam ludzi jaje atrymlivali nie biaspłatna, a za 25 šekielaŭ (pryblizna 7 dalaraŭ) pry sabiekošcie praduktaŭ niedzie 250 šekielaŭ (70 dalaraŭ). Heta było zroblena admysłova, kab ludzi nie adčuvali, što heta kštałtu miłaściny. Uraziła, darečy, što amal usie, chto da nas tady prychodziŭ, akazalisia ruskamoŭnymi piensijanierami. Moža, heta źviazanaja z tym što, horad Ryšon-Lecyjon, dzie my pracavali, ličycca dosyć ruskamoŭnym».
Taksama Natalla źviarnuła ŭvahu, što na vulicach šmat ludziej u formie i sa zbrojaj, ale tak było i raniej, kali jana pryjazdžała ŭ minułym.
«U Izraili słužba ŭ vojsku abaviazkovaja dla chłopcaŭ i dziaŭčat, i tut vielmi šmat roznych padraździaleńniaŭ. Pazicyi padbirajucca admysłova pad čałavieka i jaho stan zdaroŭja. Ale kali ŭ siamji adno dzicia, to zakanadaŭča zabaraniajecca słužyć u vojsku z bajavymi zadačami. Vyklučeńnie robiać, tolki kali sam čałaviek mocna prosicca. Cyvilnyja taksama mohuć atrymać dazvoł na našeńnie zbroi».
Była Natalla i blizka da Hazy. U tym liku na miescy fiestyvalu «Nova», dzie zdaryłasia trahiedyja vosieńniu 2023 hoda: u vyniku napadu CHAMAS na fiestyvali byli zabityja 364 čałavieki. Ahułam u vyniku dziejańniaŭ CHAMAS u roznych kibucach i haradach byli zabita kala 1200 čałaviek, a 251 byli vykradzienyja.
«Heta žudasnaje adčuvańnie, kali ty chodziš pa miescy fiestyvalu, dzie była vialikaja scena, a tam byŭ taki teraryzm. Strašna ŭjavić, jak žyŭcom vyhladała taja kryvavaja razanina, — apisvaje svaje emocyi Natalla. — Ahułam hetaja situacyja dla mianie vielmi sumnaja: baćki majoj prababuli byli zabityja ŭ minskim hieta ŭ 1942 hodzie, My kazali pra nikoli znoŭ. Ale voś ludziej znoŭ zabivajuć za toje, što jany jaŭrei».
Taksama Natalla naviedała inšyja harady, jakija znachodziacca niedaloka ad Hazy, padčas hetaha vizitu ź imi zaŭsiody pobač byŭ śpiecyjalny achoŭnik.
«My byli, naprykład, u Sderocie. Kali ŭ Tel-Avivie padčas rakietnaha abstrełu ŭ vas jość 90 siekund, kab apynucca ŭ bombaschoviščy, to ŭ Sderocie — 6 siekund.
Tamu tam naŭprost na vulicy možna pabačyć bambaschoviščy, aŭtobusnyja prypynki zroblenyja pad ich, ź bietonu. Ja pryjechała tudy naprykancy studzienia, i tak supała, što jakraz abviaścili pieramirje, i pajšoŭ praces vyzvaleńnia zakładnikaŭ, tamu samoj mnie nie daviałosia čuć, jak pracuje sirena. Ja nie traplała ŭ bambaschovišča, tolki padčas treniroŭki. Ale tut zaŭsiody pra heta kažuć i pakazvajuć, jak u bambaschovišča trapić — takaja izrailskaja rečaisnaść i častka žyćcia — razumieć, što zaŭsiody moža niešta zdarycca. Jość i śpiecyjalny dadatak na telefon, jaki pakazvaje kartu abstrełaŭ».
Natalla kaža, što, nakolki zmahła zrazumieć padčas svajho znachodžańnia ŭ Izraili, situacyja tam palityčna i sacyjalna praciahvaje zastavacca składanaj.
«U tym liku praz toje, što tady, u kastryčniku 2023, armija nie była padrychtavanaja da napadu, a pry hetym usie dumali, što armija abaronić ad usiaho — heta vyklikaje peŭnyja dyskusii. Plus toje, što baču ŭ ŚMI, dahetul nie pačała pracu kamisija pa rasśledavańni padziej 7 kastryčnika».
Natalla ŭ svoj čas była vałancioram «Viasny», jana bačyć u vałanciorstvie šmat kaštoŭnaści.
«U nas byŭ deviz: my možam zrabić hety śviet troški lepšym. I kali niešta addaješ, to nazad atrymlivaješ našmat bolš. Ja razumieju, što časam za svaimi prablemami nie vidać mahčymaściaŭ dla vałanciorstva, ale ja vielmi zaklikaju pasprabavać. Ja čakała, što hetaje vałanciorstva jašče bolš mianie ŭzbahacić — tak i vyjšła».
Aleksin i Tapuzidzis skončyli vajnu za tytuniovy rynak Biełarusi. Abodva prajhrali. A voś chto, zdajecca, pieramoh3
Kamientary
Tut (Chaŕkov.Zaporożje.Chierson) vnačale priloty.potm trievoha.A jeśli trievoha i niet prilota.to ludi dažie nie rieahirujut.Ustali tri hoda po piať raz na sutki biehať v ubiežiŝie
Kamientar u dužkach - ad Natalli ci ad redakcyi? Niejak niezrazumieła. A što ž heta, kali nie vajna? Śpiecapieracyja? Kanflikt? Heta raspačataja CHAMASam vajna!