Prapahanda aktyŭna vydaje razmovu Alaksandra Łukašenki sa studentami ŭ Linhvistyčnym univiersitecie za dokaz taho, što ŭ krainie isnuje svaboda słova i jość mahčymaść zadavać niezapłanavanyja i niazručnyja pytańni. Navat praź niekalki dzion prapahandysty praciahvajuć akcentavać na hetym uvahu, uspaminajučy «śmiełaje pytańnie» adnoj sa studentak pra adklučeńni internetu ŭ 2020-ym. Daviedalisia, jak rychtavali studentaŭ da sustrečy i nakolki vypadkovaj akazałasia «śmiełaja studentka».
Aśviatlajučy niadaŭni vizit Alaksandra Łukašenki ŭ MDŁU, dziaržaŭnaja prapahanda aktyŭna padkreślivała, što na mierapryjemstvie «adsutničaŭ aficyjoz», a pytańni, zadadzienyja studentami, byli «spantannymi i śmiełymi». Heta taksama supravadžałasia zapeŭnivańniem u tym, što studentaŭ, jakija žadali zadać pytańnie Łukašenku, «abirali ŭ zale vypadkova», i što «zabaronienych tem nie było».
Rečaisnaść akazałasia zusim inšaj. Jak daviedałasia «Naša Niva» ad niekalkich krynic, studentaŭ dla ŭdziełu ŭ «adkrytym mikrafonie» adbirali zahadzia: supracoŭniki dekanataŭ u asobnym paradku abzvońvali ich za dzień da vizitu Łukašenki z zaprašeńniem na mierapryjemstva (studenty mahli admovicca, ale asnoŭnaj zadačaj było zabiaśpiečyć poŭnuju zapaŭnialnaść aktavaj zały — bolš za 600 miescaŭ).
Zaniesienyja ŭ zakryty zaprašalny śpis studenty pavinny byli na nastupny dzień pryjechać u MDŁU a 7-aj ranicy, kab prajści instruktaž pa pavodzinach na «adkrytym mikrafonie», a taksama aznajomicca z pytańniami da Łukašenki i čarhoj ich ahučvańnia.
Uvajści ŭ MDŁU toj ranicaj možna było tolki praz uvachod hałoŭnaha korpusa A (dla Łukašenki padrychtavali asobny ŭvachod praz korpus V, praź jaki nie mahli prajści zvyčajnyja ludzi), pakazaŭšy supracoŭnikam KDB i słužby achovy Łukašenki pašpart. Pa infarmacyi krynic, hałoŭny ŭvachod achoŭvaŭsia «jak u aeraporcie»: supracoŭniki śpiecsłužb pastavili svaje ŭłasnyja mietałaramki i abšukvali naviedvalnikaŭ.
Kab razhruzić univiersitet ad ludziej, čatyry z šaści fakultetaŭ MDŁU byli adpraŭleny na dystancyjnaje navučańnie ŭ pieryjad z druhoj pa čaćviortuju paru pieršaj źmieny.
Śpiecsłužbisty prapuskali ŭ budynak tolki tych, u kaho sapraŭdy byli pary, i tych, chto byŭ zaprošany na mierapryjemstva.
Centralnaje miesca ŭ prapahandysckim naratyvie ab svabodzie słova na sustrečy z Łukašenkam zaniało «śmiełaje pytańnie vypadkova abranaj» studentki fakulteta žurnalistyki BDU Hanny Burdo, jakaja spytała ŭ palityka pra adklučeńni internetu padčas pratestaŭ 2020 hoda. Dziaržaŭnaje telebačańnie na praciahu niekalkich dzion raskručvała hety momant, a paśla vykłała mini-intervju z aŭtarkaj pytańnia, dzie taja zapeŭnivała, što «raptoŭna prydumała pytańnie».
Hanna Burdo, jakaja tolki ŭ hetym hodzie skončyła škołu, užo pracuje karespandentkaj BT (na moładzievym šou «Pin-Kod» na «Biełaruś 2»), ab čym adkryta zajaŭlaje ŭ svaim instahramie. Jaje baćka, Andrej Burdo, źjaŭlajecca kiraŭnikom pasiołka Ruba, jaki znachodzicca kala Viciebska.
Dziaŭčyna maje ŭłasny pryvatny kanał u telehramie, dzie aktyŭna kamientuje znamianalnyja padziei ŭ svaim žyćci. Adnoj z takich padziej jakraz stała jaje «śmiełaje pytańnie» da Łukašenki ŭ MDŁU.
«Na toj momant ja nie ŭśviedamlała, što moj učynak byŭ śmieły, a pytańnie — vostraje. Ale zatoje jano było aktualnym! Pra heta śviedčać vodhuki studentaŭ, vykładčykaŭ i prafiesijnych žurnalistaŭ.
«Ty žurnalist — dyk budź žurnalistam», — vykazaŭ mnie svajo aŭtarytetnaje mierkavańnie Ihar Tur.
Paśla sustrečy [z Łukašenkam] mnie pačali telefanavać z «nieviadomych» numaroŭ. Heta byli žurnalisty najbujniejšych biełaruskich ŚMI, siarod jakich STB i «SB. Biełaruś siońnia». Nichto nie čakaŭ, što heta sapraŭdy majo spantannaje pytańnie. Ale jak jość», — chvaliłasia ŭ svaim pryvatnym telehram-kanale Hanna Burdo.
Akcent na vodhuku prapahandysta Ihara Tura byŭ nie vypadkovy: dziaŭčyna niadaŭna chvaliłasia ŭ sacsietkach, što brała ŭ jaho intervju. Akramia Tura, studentka taksama raniej apytvała svajho dekana Alaksieja Bialajeva, ministra infarmacyi Marata Markava i kiraŭnika BRSM Alaksandra Łukjanava.
Jak skłaŭsia los chłopca ź viadomaha žyćcieśćviardžalnaha fota studenckaha maršu-2020?
Stała viadoma, kolki studentaŭ adličyłasia z adnaho sa staličnych univiersitetaŭ za apošnija hady. Ličba ŭražvaje
«Pražyć miesiac na stypiendyju atrymałasia, ale heta było vielmi sumna». Biełaruskija studenty raskazali, jak jany žyvuć i kolki traciać
Kamientary
20 hadoŭ tamu byŭ na takoj sustrečy.
Razumieju, zaraz ciažka ŭ heta pavieryć, ale tady ŭsio było pa inšamu.
Jen nasamreč prychodziŭ vieści baraćbu za hałasy (u 2001 studenty BDU vielmi drenna prahałasavali i pa-roznamu sabatavali ci pratestavali, navat nasiŭ pietycyju suprać daterminovaha hałasavańnia namieśniku dekana).
Na sustrečy jen sprabavaŭ studentam spadabałacca, "flirtavaŭ". Ale potym, vidać, zrazumieŭ, što "lubimaja" usie roŭna kaža "nie" i jaho nie lubiać. Tamu pierajšoŭ da hvałtu i prymusu.
I pytańni pisali sami na papiercy, i nichto nie cenzuravaŭ. Tak pytaŭ "kali vierniecca bieła-čyrvona-bieły", a siabra pytaŭ "staŭleńnie da movy". Tady jen jašče śmiešna adkazaŭ na toje pytańnie:"ia skončyŭ, ci zakončyŭ, jak pravilna..."
Darečy, nie pamiataju šmat presy na toj sustrečy.
I na pytańnie pra ściah adkazaŭ vielmi adekvatna. Źmiest byŭ taki, što kali pakaleńnie źmienicca, tam pahladzim. A pakul pakaleńnie savieckaje, to i ściah - saviecki. Nijakaha niehatyva da BČB tady nie było, prynamsi - publična.
Zaraz ciažka samomu sabie pavieryć, što takoje było. Ale było.
Usie pytańni naradžajucca, uzhadžajucca praz šmat ludziej. Nijakaj samadziejnaści. Usie režysujecca, tamu i vyhladaje horš, čym u časy savieckaha zastoju.