Vyjšła rasśledavańnie katavańniaŭ u Savieckim RUUS paśla vybaraŭ u 2020 hodzie. Nazvanyja imiony
Pravavaja inicyjatyva i Mižnarodny kamitet pa rasśledavańni katavańniaŭ u Biełarusi pradstavili rasśledavańnie paślavybarčych padziej u Savieckim RUUS. U arhanizacyjach vyvučyli 52 historyi ludziej, jakija apynulisia ŭ RUUS z 9 pa 13 žniŭnia 2020 hoda.
Ekśpierty prapracavali 568 staronak tekstu i 137 staronak miedycynskich dakumientaŭ. Dziakujučy hetamu jany skłali chranałohiju padziej, a taksama vyjavili 22 asoby siłavikoŭ, mierkavana adkaznych za katavańni ludziej u RUUS.
Siarod hetych siłavikoŭ jość tyja, chto paznačany ŭ pracesualnych dakumientach achviar jak śviedka. Častka z apaznanych siłavikoŭ falsifikavała pratakoły i pravodziła vobšuki paciarpiełych, inšyja ŭdzielničali ŭ achovie zatrymanych ci ŭ ich źbićci.
Šmatlikija apytanyja, naprykład, apaznajuć asobu Kalińnika Siarhieja Leanidaviča, kiraŭnika Savieckaha RUUS. Kalińnik asabista braŭ udzieł u katavańniach i kiravaŭ imi, źbivaŭ zatrymanych, taksama jon kiravaŭ zatrymańniami ŭ Minsku 11-12 žniŭnia 2020 hoda. 12 žniŭnia padčas žanočaha maršu Kalińnika zaŭvažyli z aŭtamatyčnaj zbrojaj u centry Minska.
Jašče adzin z apaznanych siłavikoŭ — Kiesel Cimur Barysavič, namieśnik kiraŭnika Savieckaha RUUS pa ideałahičnaj rabocie i kadravym zabieśpiačeńni. Paciarpiełyja śviedčać, što Kiesel kiravaŭ katavańniami i sam katavaŭ i źbivaŭ ludziej. Taksama siarod niepasrednych udzielnikaŭ katavańniaŭ paciarpiełyja zhadvali Šymanskaha Valancina Valancinaviča, Mackieviča Paŭła Ivanaviča, Biełaha Dźmitryja Piatroviča, Bojku Anatola Michajłaviča, Bušmaka Ihara Leanidaviča i Varankova Maksima Siarhiejeviča. Pravaabaroncy adznačyli i vinu tych supracoŭnikaŭ RUUS, jakija nie rabili ničoha, kab spynić katavańni ludziej.
Pravaabaroncy adznačajuć, što ŭ aznačanyja dni pry vyhruzcy z aŭtazaka zatrymanych prahaniali praz žorstki «kalidor» siłavikoŭ, jakija źbivali ich dubinkami, potym ludziej vystaŭlali la ściany ŭnutranaha dvoryka ci la płota, dzie jany byli vymušanyja stajać na raściažcy pa šmat hadzin, ich źbivali. 10 žniŭnia zatrymanym mocna ściahvali ruki za śpinaj budaŭničymi ściažkami, ad čaho praz 10—15 chvilin ruki pačynali dranćvieć i sinieć.
«Nam nie dazvalali ad ścienki advaročvacca, ale było čuvać, jak źbivali ludziej, jak vykidali z aŭtobusaŭ. Upadzie čałaviek, jaho nazad pa ziamli nahami katajuć, bjuć. Pa vyniku da ranicy było ŭžo kala 50—60 zatrymanych. I ŭsie stajali kala ścienki» (śviedčańni adnaho z zatrymanych u noč na 13 žniŭnia 2020 hoda).
Apytanyja śviedčać pra nieapraŭdana žorstkaje abychodžańnie ź imi i pra katavańnie z boku AMAPa. Na dopycie siłaviki «vybivali» nieabchodnuju dla ich infarmacyju: «Na dopycie nas bili. Pakłali na padłohu, voś mnie tam palec złamali. Kajdankami prycisnuli i nahoj nastupili. Kali lažaŭ na padłozie, mnie trapiła dubinkaj u hałavu, i paśla taho, jak złamali palec, u mianie pačała raspuchać hałava da takoj stupieni, što ja bakavym zrokam bačyŭ svaju hałavu.
Potym u mianie z vucha pajšła kroŭ, paśla čaho jany skazali: «Usio! Hetamu chopić, viadzi nastupnaha». Paśla mianie vyvieli, nazad da ściany pastavili. U mianie rabro jašče złamanaje».
Da ludziej ź niestandartnaj źniešnaściu, aŭtamabilistaŭ i matacyklistaŭ stavilisia bolš ahresiŭna, ich bolš katavali, abražali i pahražali hvałtam. Šmat kamu z zatrymanych admaŭlali ŭ prośbie naviedać tualet, ludziej abmiažoŭvali ŭ vadzie — davali pa niekalki litraŭ vady na dziasiatki čałaviek.
Što da nastupstvaŭ, to najbolš raspaŭsiudžanymi traŭmami byli siniaki, hiematomy, udary śpiny, ściohnaŭ, jahadzicaŭ i noh. Z bolš surjoznych paškodžańniaŭ pravaabaroncy adznačajuć čerapna-mazhavyja traŭmy i pierałomy roznaj stupieni ciažkaści.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆStała viadoma imia čałavieka, jakoha siłaviki nazvali pieršym zatrymanym pa spravie «Hajuna»4
Kamientary